O Tabak Bitecek mi? | Baby-Led Weaning (BLW) El Kitabı

Baby Led Weaning, BLW, Türkçesiyle “Bebeği sütten kesmek” demektir. Ama aslında bu kelimelerle anlatılmak istenen bebeğin kendi kendine yemek yemeyi öğrenmesidir. Geleneksel yöntem, bebek 6 aylık olduktan sonra sebze püreleri, yoğurt, çorba gibi gıdalarla bebeği katı gıda ile tanıştırmaktır. BLW yönteminde, yemekler püre haline getirilmez, bebek sebze ve meyveleri olduğu gibi veya haşlanarak yumuşatılmış şekilde yemeyi öğrenir.

BLW yapacaksanız bilmeniz gereken belli başlı şeyler var. Bunları şu şekilde özetleyebilirim.

• 6. aydan sonra bebeğinizin temel besini anne sütü/formül mama olmaya devam edecek.
• Katı gıdaya başladıktan sonraki ilk 2 ay bebeğin yemek yemesini beklemeyin. Yemek saatlerinde temel amaç, yemekle oynamak, ve oynarken öğrenmek. O yüzden bebeğinizi mama sandalyesine ilk oturttuğunuzda kendi kendine yiyeceğini beklemeyin.
• Etraf batacak, hazır olun! Bebeğiniz yemekleri yerlere atacak, çünkü atılmaması gerektiğini bilmiyor, ona kızmayın. Yere bir örtü yayın, ve yere attıklarını tekrar ona sunun. Kolay temizlenebilir bir mama sandalyesi tercih edin.
• BLW de patron bebek! Ne hızda, hangi besinleri ne kadar yiyeceğine bebek karar veriyor. Aslında şaşılacak bir durum değil. Emen bebekler de doyduklarında memeyi bırakırlar ve onlara daha fazla emdirtemezsiniz. Nasıl emen bebek ne kadar emeceğine kendi karar verebiliyorsa, aynı şekilde ne kadar yiyeceğine de karar verebilir.
• Bebeğe her zaman çeşit sunmalısınız. Bir yemeğin tadını sevmezse diğerini yiyebilir. Ama kafasının karışmaması için 2-3 çeşitten fazla yemeği aynı anda önüne koymayın. Yemediği bir yemeği 2-3 gün veya 1 hafta sonra bir daha sunun, bu sefer yiyebilir.
• Yemek yerken bebeğinizin tercihen bir mama sandalyesinde “dik” olarak oturması önemli. Kucağınızda yiyecekse, yine “dik” durması önemli. Bu sayede eğer öğürmesi gerekirse, boğazının daha derinine yemek kaçması zorlaşır.
• Bebekler öğürür ve sizin bebeğinizde ilk yemek yemeye başladığında öğürecek. Bu bir reflekstir. İyi haber, yetişkinlerde öğürme yemek boğazlarının çok gerisine kaçtığında gerçekleşirken, bebeklerde henüz lokma ağızlarının ön tarafındayken gerçekleşir. Ve çoğunlukla bir müdahaleye gerek duymadan kendi yemeği ağzından çıkarır. Öğürmek bebeğin nasıl yemek yeneceğini öğrenmesi açısından çok önemlidir, korkulacak bir şey değildir.
• Kural şudur; eğer siz iki parmağınız arasında ezebiliyorsanız, bebek de damağıyla ezebilir. O nedenle havuç, patates gibi sert sebzeleri haşlayarak veya fırınlayarak bebeğinize hazırlayabilirsiniz. 
• Bebekler ilk başta parmaklarını kullanmayı bilmezler. O nedenle önlerine konan yemeği avuçlar. Yemekleri en az 5cm lik parmak şeritler halinde keserseniz, bir kısmı avucunun dışında kalacak ve böylece ağzına götürmesi kolaylaşacaktır.
• Bebekler taklit ederek de öğrenir. Yemek saatlerinde masada sizi izleyecektir. Ona örnek olun, büyük hareketlerle çiğneyin, kaşığı ona göstererek ağzınıza götürün. Bir süre sonra kaşığı onun eline tutturduğunuzda, o da ağzına götürecektir. 

 İlk 6 ay, anne sütü/formül mama bebekler için en dengeli besin kaynağıdır. Fakat 6.aydan sonra bebekler anne sütü/formül mama’da bulunmayan başka besinlere de ihtiyaç duymaya başlarlar. Bu ihtiyaç 9. ay’da artar. BLW yapacak bebeklerde katı gıdaya 6. ayda başlandığında, 9. aya gelindiğinde artık yemek yemeye başlarlar ve besin ihtiyaçları da giderilmiş olur. 9. ay civarında bebekler sütü kendiliğinden azaltırlar.  

BLW ile ilk yemeğine başlarken

• Tercihen öğle saatlerinde, uykusunu almış ve emmiş, karnı tokken başlayın. Böylece karnı aç olduğu için sinirlenmez, uykusu olduğu için huysuzlanmaz ve güzelce yemekle oynar
• Verdiğiniz sebze/meyveleri 5cm lik şeritler halinde hazırlayın. Ne çok yumuşak ne de çok sert olmalı. Sıcak olmadığından emin olun.
• Sunacağınız yemekleri 2-3 çeşitle sınırlandırın, böylece bebeğiniz odağını kaybetmez. Ayrıca tepsisine azar azar koyun, o yedikçe biraz daha koyun. Bir anda bütün porsiyonu tepsisine yığmayın.
• Yemek bittikten sonra ağzının içinde, yanaklarında yemek kalıp kalmadığını kontrol edin. Ona bir oyun olarak ağzını açmayı öğretin, daha sonra biraz büyüdüğünde kendi ağzını kendi de kontrol edebilir.
• İlk başlarda bebeğe hangi renk yemek sunduysanız, sizin de tabağınızda aynı renk yemek olsun. Örneğin, bebeğe havuç verdiyseniz, kendinize de bir havuç salatası yapın. Bebekler taklit ederek öğrenir.
• İlk 3 gün yemeklerle ilgilendikten sonra birden 4. Gün hiç yemek istemeyebilir. Endişelenmeyin, bu bir ileri iki geri süreç normaldir. Bebek süt isterse süt verin, yemekle ilgilenmezse zorlamayın.

Güvenlik Önlemleri

• Yemeğe başlamadan önce bebeğinizin ellerinin temiz olduğundan emin olun
• Bebeği asla sofrada yalnız bırakmayın
• Boğazına kaçma riski olan kuruyemiş gibi yiyecekleri öğrenme aşamasında vermeyin.
• Çekirdekli yemekleri (kiraz, zeytin gibi) önce çekirdeğini çıkararak verin
• Üzüm yada cherry domates gibi yiyecekleri 2 veya 4 e bölerek verin
• Kılçıklı balık ve kıkırdaklı et vermeyin
• Yiyecekleri bebeğinizin yerine kendi elinizle onun ağzına koymayın. Bebeğin kontrolde kalması önemli

Yapılmaması Gerekenler

• Tuz, şeker, bal yasak. Bebekler günde 1 gram (0,4 gr Sodyum)’dan fazla tuz almamalıdır.
• Hazır yiyecek, fast food, cips, konserve, hazır sos, hazır et/tavuk suyu vermeyin. Bunlar aşırı miktarda tuz içerir.
• Ham kepek ve kepekli ürünler demir ve kalsiyum emilimini azalttığından bebeklere verilmemelidir.
• Çay, kola, kahve yasak. Çay aynı zamanda demir emilimini azaltır.
• Yedi diye övgü, veya yemedi diye ısrar etmek yok. Bebek yerken aşırı ilgi göstermek de yok.

Yemekleri nasıl sunacağız?

• Yemekler taze olmalı
• Günde en az 1 kere Temel Besin Grubundan (meyve, sebze, tahıl ve nişasta, protein içeren, kalsiyum içeren, sağlıklı yağlar içeren besinlerden) bir yiyecek
• Yumurtanın beyazını verebiliriz ama iyice pişirmeliyiz
• Yağ oranı yüksek yiyecekler sunabiliriz, çünkü bebeklerin enerjiye ihtiyacı vardır
• Lifli besinleri çok vermemeliyiz, çünkü bunlar çok doyurucu olduğundan bebeğin yemesi gereken diğer yiyecekleri yemesine engel olabilirler
• Günde 2 dilimden fazla ekmek vermemeliyiz.
• Çeşitli kıvamlarda yemek sunmamız bebeğin tat ve kıvam öğrenmesi açısından önemlidir

Bunlar dışında bebek için özel bir yemek pişirmenize gerek yok, siz ve aileniz ne yiyorsa O da sizinle beraber yiyebilir.

Not: Detaylar için kitabı okumanızı tavsiye ederim. Ben bu yazıda sadece başlangıç kısmına odaklandım, ama kitap 9 ay ve üzeri bebekler için de bir çok bilgi sunmuş. Ayrıca kitabın 7. Kısmı dengeli beslenmeyle ilgili ve bebeğe neler sunmak gerektiği ile ilgili faydalı bilgiler içeriyor.